Stres jest reakcją na to co się dzieje, odpowiedzią na ważne wydarzenia. Pojawia się wtedy, gdy w naszym życiu ma miejsce nowa sytuacja, z którą musimy sobie poradzić i przystosować się poprzez odpowiednią zmianę naszego funkcjonowania.

Niski poziom stresu ma na nas korzystny wpływ, ponieważ motywuje do działania, mobilizuje do stawienia czoła wyzwaniom czy zagrożeniom. Jednak długotrwały i zbyt silny stres jest dla nas dużym obciążeniem i może wyrządzić poważne szkody. Stres to napięcie oraz dyskomfort psychiczny i fizyczny. Znają go wszyscy, ale każdy ma inną tolerancję na jego oddziaływanie. Za wystąpienie stresu odpowiedzialne są zakłócające równowagę wydarzenia, które nazywamy stresorami. Stresory mogą mieć różne nasilenie. Względnie słabymi stresorami są pojawiające się każdego dnia nieprzyjemne sytuacje o np. spóźnienie na ważne spotkanie, wizyta u stomatologa. Znamy również silniejsze stresory, które znacznie zmieniają nasze życie np. zwolnienie z pracy, rozwód czy narodziny dziecka. Najsilniej oddziaływają na nas jednak takie stresory, które naruszają poczucie bezpieczeństwa, stanowią zagrożenie dla zdrowia lub życia naszego czy nawet większej grupy ludzi. Przykładem jest przemoc, zamachy terrorystyczne, pożar czyli stresory, które mogą wpływać na człowieka przez dłuższy czas zaburzając jego funkcjonowanie psychiczne (tzw. zespół stresu pourazowego).

Sytuacje, które wyzwalają stres mogą być krótkotrwałe i po podjętym działaniu możliwy jest szybki powrót do równowagi lub też takie, które wydłużają się w czasie i znacznie wpływają na nasze życie np. przedłużający się konflikt z partnerem czy napięta atmosfera w pracy.

Ludzie różnią się między sobą pod względem podatności na stres. Dla jednej osoby szybka jazda samochodem jest ekscytującą przygodą, a u drugiej wywołuje stres i strach o własne bezpieczeństwo. Podobnie wystąpienie publiczne może być dla kogoś stresującym wydarzeniem „odbierającym mowę”, a dla kogoś innego dobrą okazją do zaprezentowania siebie i swoich umiejętności. Tak więc, na pojawienie się stresu ma wpływ to jak spostrzegamy i oceniamy daną sytuację. Nasilenie stresu jest zależne od subiektywnej oceny wydarzenia, w którym bierzemy udział.

Znaczenie ma również umiejętność radzenia sobie w sytuacji wywołującej stres. Warto uczyć się sposobów radzenia sobie ze stresem, aby zadbać o komfort codziennego funkcjonowania. W nabywaniu i doskonaleniu takich umiejętności pomocne jest wsparcie psychologa.

Objawy stresu/stres objawy

Stres objawy: Objawy stresu zauważalne są zaraz po tym, gdy zinterpretujemy sytuację jako wyzwanie czy zagrożenie. Stres oddziaływuje na nasżą psychikę, ciało i zachowanie.

Psychiczne ojawy stresu:

• niepokój,
• nerwowość,
• nadmierne pobudzenie,
• roztargnienie,
• zwiększona zmienność emocji,
• rozkojarzenie,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• w sytuacji przedłużającego się stresu dodatkowo pojawia się wyczerpanie, smutek, lęk, apatia co niekiedy może prowadzić do depresji, nerwicy lub innych chorób, na które stres również ma wpływ.

Fizyczne objawy stresu:

• przyśpieszony oddech,
• przyśpieszone bicie serca,
• rozszeżone źrenice,
• drżenie rąk,
• „miękkie kolana”,
• drżenie głosu,
• suchość w gardle,
• napięte mięśnie karku, ramion,
• ból głowy,
• wzrost poziomu glukozy we krwi,
• nadmierna potliwość,
• zaburzenia snu,
• nadmierny stres może również wywołać mdłości, wymioty, bóle w klatce piersiowej, bóle żołądka i zmęczenie.

Objawy stresu przejawiające się w zachowaniu:

• nerwowy śmiech,
• brak apetytu lub objadanie się („zajadanie stresu”),
• reagowanie złością, agresją,
• pod wpływem długotrwałego stresu niektórzy ludzie sięgają po alkohol, palą papierosy.

Stres w pracy

Stres w pracy jest problemem, o którym mówi się coraz częściej. W pracy spędzamy sporą część dnia więc jeśli jest ona zbyt stresująca, przekłada się to na nasz nastrój i zdrowie czyli jakość naszego życia. Przyczyny stresu w pracy mogą być bardzo różne. Częstym powodem stresu jest przeciążenie obowiązkami oraz zadaniami, które musi wykonać pracownik. Jeśli dodatkowo narzucone jest szybkie tempo pracy, wyznaczony termin na realizację zadania i określone konsekwencje jeśli pracownik nie zdąży na czas to stres jest nieunikniony. Bywa, że pracownik musi zostać w pracy po godzinach, by dokończyć dane zadanie. A jeśli zdarza się to zbyt często to w końcu zauważa on, że zaniedbuje życie rodzinne co również wpływa na utrzymywanie się stresu i niezadowolenia. Stresorami są trudne zadania, których wykonanie wymaga skupienia, wysiłku intelektualnego i koncentracji przez długi czas. Dla pracownika stresujące może być podejmowanie ważnych decyzji i świadomość, że od niego dużo zależy. Również wykonywanie zadań, kiedy pracownikowi brakuje doświadczenia oraz pewności, że ma wystarczającą wiedzę i umiejętności, wywołuje napięcie i stres. W pracy znaczenie ma także atmosfera. Konflikty czy rywalizacja między pracownikami lub też brak porozumienia z pracodawcą są czynnikami stresogennymi. Czasem zdarza się, że pracodawca nie informuje pracowników o istotnych zmianach w miejscu pracy, daje niewystarczające lub sprzeczne polecenia, a dodatkowo dyskryminuje ich, ośmiesza i negatywnie ocenia. Stres wywołuje również niepewność jutra, czyli uczucie zagrożenia zwolnieniem czy też otrzymywanie nieadekwatnego wynagrodzenia za wykonywaną pracę w stosunku do włożonego wysiłku i zaangażowania. Stres związany jest także z charakterem wykonywanej pracy np. praca ratownika medycznego Ale nawet spokojna praca może być frustrująca i stresująca kiedy np. nie daje możliwości rozwoju zawodowego, nie jest zgodna z zainteresowaniami czy wykształceniem pracownika. Długotrwałe napięcie i stres doprowadzić może do wypalenia zawodowego, zniechęcenia, ciągłego zmęczenia i osłabienia układu odpornościowego. Praca to istotna sfera naszego życia, dlatego warto zainteresować się jakie mamy możliwości, by przeciwdziałać stresowi.

Stres pourazowy

Stres pourazowy a dokładnie zespół stresu pourazowego (PTSD) może pojawić się u osoby, która przeżyła dramatyczne wydarzenie zagrażające życiu lub była jego świadkiem. Doświadczenie to wiązało się to z odczuciem silnego lęku, przerażenia i bezsilności. O stresie pourazowym mówimy, gdy zagrożenie mija a osoba wciąż na nowo przeżywa uraz odczuwając przy tym głębokie cierpienie. Powracają wspomnienia tego zdarzenia oraz pojawiają się koszmary senne. Osoba będąca pod wpływem takiego stresu stara się unikać miejsc, ludzi czy działań, które przypominają o traumatycznym zdarzeniu i niechętnie rozmawia na ten temat. Staje się nadmiernie czujna, drażliwa, nadpobudliwa, ma problemy ze snem i koncentracją. Ponadto pojawić się mogą trudności z przypomnieniem sobie istotnych elementów związanych z urazem, uczucie zobojętnienia na innych ludzi oraz zmniejsza się zainteresowanie działaniami, które wcześniej były bardzo ważne.

Najczęściej zespół stresu pourazowego jest wynikiem takich zdarzeń jak:

• doświadczenie przemocy: gwałt, rozbój, napad,
• doświadczenie katastrofy naturalnej np. powodzi, trzęsienia ziemi czy udział w wypadku drogowym, katastrofie lotniczej,
• nagła, tragiczna śmierć bliskiej osoby.

Osoby cierpiące na zespół stresu pourazowego potrzebują wsparcia bliskich i pomocy specjalisty. Psychoterapia umożliwia poradzenie sobie z traumą i powrót do normalnego życia.

Stres w ciąży

Stres w ciąży jest całkowicie zrozumiały. Doświadcza go każda przyszła mama. Ciąża to czas zmian, oczekiwania i przeżywania różnorodnych emocji. Pojawia się poczucie szczęścia, spełnienia, radość, i podekscytowanie, zwłaszcza gdy ciąża jest planowana, ale też odczuwany może niepokój, niepewność czy obawa o zdrowie i prawidłowy rozwój dziecka. Nieodłącznym towarzyszem kobiety w trakcie ciąży jest również stres. Stres u kobiety w ciąży mogą wywoływać jej własne myśli i emocje związane z dzieckiem. Kobieta pragnie dla dziecka wszystkiego co najlepsze, ale może nie być pewna czy poradzi sobie w roli matki. Przyjście dziecka na świat wiąże się z przeorganizowaniem całego życia i zmianami w każdej jego sferze co może być spostrzegane jako trudne do sprostania wyzwanie. Przyszła mama może być w różnym stopniu na to gotowa. Ważnym czynnikiem wpływającym na nasilenie stresu jest również to czy przebieg ciąży jest prawidłowy czy też pojawiają się pewne nieprawidłowości wymagające szczególnej opieki lekarskiej. Na poziom odczuwanego stresu w ciąży ma wpływ indywidualna sytuacja życiowa kobiety, jej cechy osobowości, wsparcie jakie otrzymuje od otaczających ją osób oraz sposoby radzenia sobie ze stresem jakie podejmuje.

Każda kobiecie będąca w trakcie oczekiwania na dziecko odczuwa stres i dopóki jest lekki a ona sobie z nim radzi to nie jest zagrażający. Natomiast nasilony stres, który trwa przez dłuższy czas nie służy mamie i dziecku. Bo to jak czuje się mama ma wpływ na dziecko. Stres wpływa na rozwój nienarodzonego jeszcze dziecka warto więc, aby kobieta zadbała o swoje emocje i nastój w tym wyjątkowym czasie.

Jeśli kobieta odczuwa dużo wyższy poziom stresu niż przed ciążą to ważne jest w tej sytuacji wsparcie ze strony najbliższych. Nie zawsze jednak wsparcie jakie otrzymuje kobieta jest adekwatne a jej sposoby radzenia sobie ze stresem są niewystarczające. Warto wtedy skorzystać z pomocy oferowanej przez psychologa. Ważna jest praca nad sobą i nauka dbania o swój spokój i dobre samopoczucie.